Sunday, October 17, 2010

Б.Хосбаяр: Дэлхийн тавцанд хүч үзэх чадал манайханд бий

“V” студийг дуу хөгжим сонирхочгид анддаггүй. Хайртай хамтлаг, дуучных нь уран бүтээлийг дүрсжүүлэн нийтэд хүргэдэг болохоор тэр. Клипний ертөцнөд зургаан жил хүч сорьж байгаа тус хамт “UBS video awards 2009” наадмын “Шилдэг санаа”, “Шилдэг поп клип”, “Олны таашаалд нийцсэн клип”, “Шилдэг зураглаач” гэсэн дөрвөн төрөлд шилдгээр шалгарч, клипний ертөнцөд цахиур хагалагчид гэдгээ баталж байсан удаатай. Ирэх ням гаригт болох “Mongolian music awards”-т тоосоо өргөхөөр бэлтгэлээ базааж байгаа “V” студийн найруулагч, зураглаач Б.Хосбаяртай уулзаж ярилцлаа.

-Студийнхээ тухай товчхон танилцуулаач.
-2004 онд байгуулагдсан. Хамгийн анх “S&I” хамтлагийн “Намайг сэргээсэн хайр” дууг дүрсжүүлж байлаа. Одоо клип, зар сурталчилгааны видео гэсэн хоёр төрлөөр дагнан ажиллаж байна.
-Түүнээс хойш зургаан жил өнгөрсөн байна. Энэ хугацаанд “UBS video awards”-т хэдэн удаа оролцож, шагнал хүртэж байсан бэ?
-Анхны бүтээлээрээ 2004 онд нэр дэвшиж байсан. Түүнээс хойш 2005 онд “Шилдэг дебют студи”, 2006 онд Quiza-гийн “Олуулаа” клипээр “Шилдэг санаа” шагналын эзэн болж байлаа. Түүнээс хойш хэсэг завсарлаж байгаад 2009 онд дахин оролцсон.
-Яагаад заавал энэ салбарыг сонгосон бэ?
-Би уг нь яг өөртэй чинь адилхан сэтгүүлч мэргэжилтэй хүн. Дадлага хийж байх хугацаандаа миний хийх ёстой ажил биш юм байна гэдгийг ойлгож, шантарч эхэлсэн. Тэгээд л залуу байсан болохоор дуу хөгжимд дурлаж, тэр хүсэл сонирхолдоо хөтлөгдөөд энэ салбарыг сонгосон хэрэг.
-Энэ удаагийн наадамд уран бүтээлээ сойж байгаа юу?
-“Sweetymotion” хамтлагийн хоёр клип, залуу хип хоп у бүтээлчдийн “Хакуна матата”, BX-ийн “Зөв бай” гэсэн дөрвөн клипээ сойгоод байна.
-Клип хийх нь сурталчилгаа, кино хийхээс ялгаатай юу?
-Ялгаа гэхээр зүйл ч нэг их байхгүй дээ. Ажлын хувьд эхлээд ямар утга санаа агуулж байгааг, тухайн уран бүтээлч дуугаараа юуг илэрхийлэхийг зорьсоныг ойлгох гэж дуугаа дахин дахин сонсдог. Эхэндээ дуундаа дурлана, хийж байх явцдаа дуунаасаа залхана. Эцэст клип ч бэлэн болж, би ч тухайн дуунд дургүй болчихдог. (инээв) Нэг дууг хэдэн өдрөөр завсарлагагүй давтаж сонсохоор тэгдэг байх.
-Уран бүтээлчид клипнийхээ санааг олох гэж багагүй цаг, хүч зарцуулдаг байх, тийм үү?
-Санаагаа олчихвол ажлынхаа 80 хувийг нугалчихлаа л гэсэн үг. Санаа олохоос гадна гаргасан санааныхаа дагуу, дүр болон, зураг авах газраа сонгоно гэдэг клип бүтээх ажлын хамгийн хүнд хэцүү нь.
-Энэ салбарт зургаан жил зүтгэсний хувьд Монголын клипний хөгжлийг хэрхэн дүгнэх вэ?
-Биднийг клип хийж эхэлж байсантай харьцуулахад энэ салбар өнөөдөр харьцангуй сайн хөгжсөн гэж хэлж болно. Сүүлийн үед 20-иод настай залуус хүч түрэн орж ирж, сайн уран бүтээлээрээ олны анхаарал татан, томоохон компаниудаас сурталчилгаа хийлгэх санал хүлээн авч байна шүү дээ. Студийнхээ тоног төхөөрөмжийг худалдан авахаар гадаадын орнуудад явж байхдаа өөрийгөө зураглаач гэж танилцуулахаар их гайхдаг юм. Интернэтээр бичлэг хараад сууж байхад над шиг 30 орчим насны, эсвэл манайд цахиур хагалаад байгаа 20 хүрэхгүй насны залуус зураг авч, найруулагчаар ажиллаж байгаа харагддаггүй. Видео бичлэгийн сайтуудад клипний ард гэсэн ангилал байдаг шүү дээ. Тэндээс туршлага судалж байхдаа би нэг ч залуухан зураглаач, найруулагч хараагүй. Бүгд л 40 гаруй насныхан байдаг. Тиймээс өөрийгөө зураглаач гэж танилцуулахаар гайхаж байгаа нь тэр. Магадгүй энэ нь амьдралд эрт хөл тавьдаг манай үндэстний онцлогтой холбоотой байх. Барууны орнуудад 25-27 насныхан дөнгөж сургуулиа төгсөн амьдралд хөл тавьж байдаг бол манайд 20 гараад л хүнтэй гэрлэн, өрх толгойлж, амьдрал зохиодог. Тиймээс гэр бүлээ тэжээхийн тулд эрт мэргэшиж, нийгэмд эзлэх байр суурь нь ч тэр хэмжээгээр их эрт төлөвшдөг.
-Энэ нь эртнээс тухайн эзэмшсэн мэргэжилдээ дадлагажиж, туршлагажих гэсэн давуу талтай байх. Тийм үү?
-Мэдээж тийм давуу тал бий. Хөгжингүй орнуудтай харьцуулахад ур чадвар сайн л байвал 17 настай залуу ч хамгийн нэр хүндтэй дуучны дууг дүрсжүүлэх боломжтой тул Монголын видео урлагийн салбар илүү нээлттэй. Баруунд бол залуухан зураглаач, найруулагч одуудад клипийг нь хийх санал тавих нь байтугай уулзаж, утсаар ярих ч боломж хомс байдаг биз.
-Тэгэхээр одоо 20 настай хэрнээ цахиур хагалж байгаа залуус арван жилийн дараа видео урлагийн салбарт мэргэшиж, дэлхийн түвшинд өрсөлдөхүйц уран бүтээлчид болох нь ээ?
-Арван жил гэлтгүй хоёр жилийн дараа л манай уран бүтээлчидтэй хөгжингүй орнуудын клип бүтээгчидтэй өрсөлдөхүйц болж чадна гэж бодогддог. Манай уран бүтээлчид ур чадварын хувьд дэлхийн түвшнээс тийм ч их хоцорчихоогүй. Таван зургаан жилийн өмнө манай уран бүтээлчид барууны клипийг хараад ямар тоног төхөөрөмж, техник хэрэгслээр ийм дүрс хийснийг нь төсөөлж ч чаддаггүй байлаа. Одоо бол дүрсийг нь хараад л ямар камер, гэрэлтүүлэг ашигласныг нь хэлчихдэг болсон. Энэ бол үсрэнгүй хөгжил. Гэр бүлийн хэрэглээний камераар клип бүтээдэг байсан цаг саяхан шүү дээ. Бид техникийн асуудлаа шийдчихвэл өөрсдийн онцлогт тохирсон видео бүтээлээ дэлхийн жишигт нийцүүлэн хийх бүрэн боломжтой.
-“Камертон”-ы клип “MTV”-ээр цацагдаж байсан. Тухайн үед манай хамтлаг, дуучид тус хөгжмийн сувгаар бүтээлээ цацах гэсэн боловч төдийлэн амжилт олоогүй. Үүнд дуучны ур чадвар биш, клипний хийц нөлөөлсөн тал бий юү?
-Тийм байх магадлал их. Учир нь тухайн үед дэлхийн клипний техник хэрэгсэл оргилдоо хүрчихсэн байсан бол манайх энэ салбарт дөнгөж л хөл тавьж байсан. Тэд мэргэжлийн камераар дүрс авч байхад манайхан гэр бүлийн камер ашигладаг байв. Тиймээс яах аргагүй клипний хийц гологдсон. Одоо клип хийхэд шаардлагатай бүх хэрэгсэл нь 350 мянган долларт багтаж байгаа. Түүнийг худалдаад авчихвал манай уран бүтээлчид Эминемийн клипийг хийхээ байг гэхэд “MTV”-гийн шаардлага хангахуйц бүтээл хийж чадна.
-Солонгосын уран бүтээлчдийн клип богино хэмжээний кино шиг үйл явдалтай байдаг. Харин манайхных ямар онцлогтой байдаг вэ?
-Нэг үе солонгосууд үйл явдал ихтэй клип их хийж байсан. Одоо түүнээсээ татгалзаж дуучныхаа уран бүтээл, дууны онцлогийг гаргасан клип хийдэг болсон байна билээ. Манайханд ч бас тэр жишгээр нэг хэсэг богино хэмжээний кино хийчихдэг байсан үе бий. Гэхдээ кино урлаг гээд бүхэл бүтэн салбар байхад бид тэдэнтэй зэрэгцэж, барьцах хэрэггүй гэдгийг ойлгодог болсон байна. Одоо бол дуучныхаа сэтгэлийн хөдөлгөөн, дууны утга, шүлгэнд тохируулж уран бүтээлийг нь дүрсжүүлэх болсон.
-Бусад видеоны төрлүүдтэй харьцуулахад клип график дүрслэл илүү шаарддаг төрөл мөн үү?
-Тийм тал бий. Гэхдээ манайд график дүрслэлийн хөгжил харьцангуй муу байгаа тул манай студийнхэн графикаас аль болох татгалздаг. Гэхдээ энэ салбар их хурдацтай хөгжиж байна. Тиймээс хойшдоо бидний төсөөлж байгаа эффект, дүрсийг бүтээж чадахуйц чадварлаг уран бүтээлчид байвал бид хамтран ажиллахаас татгалзахгүй. Сайн зураглаач, сайн санаа, дээр нь шилдэг графиктай байвал клипний урлаг төгс болох байх.

No comments:

Post a Comment