Тэрбум долларын эр

“Терминатор”, “Титаник”, “Аватар” гэхээр л хэний тухай ярих гэж байгааг кино сонирхогчид анддаггүй. XX, XXI зуунд шуугиан тарьсан бүтээлүүд түүгээр овоглодог. Тиймээс ч Опра нэрт найруулагч Жэймс Камероныг нэвтрүүлгийнхээ зочноор урьсан биз.
Компьютерийн график, эффект ашиглан, эрэлхэг дайчдын бяцхан ертөнцийг бүтээж, дэлгэцнээ амилуулсан нь үзэгчдийн хүртээл болсон эхний сардаа л 1.5 тэрбумын орлого олсон болохоор найруулагч Жэймс Камероныг ийн тодорхойлсон юм. Түүгээр барахгүй түүхэн дэх хамгийн их орлого олсон кинонуудын хоёрдугаарт “Титаник” бичигддэг нь мөн л түүний бүтээл.
Пандора гаригийнхны түүхийг өгүүлэх кино гурван цаг үргэлжилдэг. Тус киноны хором бүрийн үйл явдал нь Камероны төсөөллөөс үүдэлтэй. Тэрбээр төсөөллөө 10 мянган компьютер ашиглан, 3000 хүний бүрэлдэхүүнтэй компьютер графикийн багийнхантай хамтарч, дөрвөн жил гаруй уйгагүй хөдөлмөрлөсний эцэст дэлгэцнээ бодит ертөнц болгон буулгасан гэдэг. Пандораг бодит гариг мэт сэтгэгдэл төрүүлэхэд гурван хэмжээст дүрслэл зайлшгүй шаардлагатай болсон. Тиймээс ч тэр хөрөнгө мөнгө хайрлалгүй зарцуулсан нь энэ.
Жеймс Камерон бол өөрийн төсөөллийн ертөнцөө бодитоор бий болгохын тулд гурван хэмжээст дүрслэлийг кино урлагтай нягт холбох гэж улайрсан нэгэн. Гэхдээ түүний хүсэл мөрөөдөл талаар болсонгүй. “Аватар” нээлтээ хийсэн даруйдаа л шуугиан тарьж, түүний араас төрсөн кино бүр гурван хэмжээст зураглалаар үзэгчдийн хүртээл болох болсон нь үүний тод илрэл юм.
“Аватар” түүний өмнө нь хийж байсан кинонуудаас олон талаараа ялгаатай хэмээн Камерон дүгнэж байсан удаатай. Энэ тухайгаа “Би киногоо үздэггүй. Хийж байх явцдаа хэсэг нэг бүрийг нь цээжилтлээ харсан болохоор тэр. Нээлтийн би уран бүтээлээ дүгнэх гэж биш, бусдын дүгнэлтийг сонсох гэж л үзэгчдийн суудалд суудаг. Харин “Аватар”-ыг би эхнээс нь дуусах хүртэл нь нэг бүрчлэн үзсэн. Учир нь би эвлүүлэг хийх үеэр, төсөөллийн хэсгийн зурагавах үеэр дэргэд нь байгаагүй юм. График, эффект их орсон учир түүнийг мэддэг, чаддаг хүмүүст нь даатгачихсан байлаа. Тиймээс “Аватар”-ыг бусад үзэгчдийн адил сэтгэл догдлон үзсэн” хэмээн ярилцлага өгч байжээ.
Дэлхий нийтийг цэнхэр өнгөөр амьгалахад хүргэсэн бүтээлийн үзэгчдэд хүргэх гэсэн гол санаа бол хүн төрөлхтөн байгаль орчны уялдаа холбоо. Тиймдээ ч сая сая үзэгчдийн сэтгэлийг огшоож чадсан биз. Энэ тухайгаа тэр “Би бүр багаасаа л байгалийг их хайрладаг байсан. Жаахан хөвгүүн байхдаа байшингийнхаа ойролцоох модод дунд өнжиж, мэлхий цуглуулаад л… Сонирхол минь ч бусад хүүхдийнхээс тэс өөр байв. Усанд шумбагч болсныхоо дараа байгаль эх ямар уран болохыг бүр ч илүүтэй ойлгосон. Тэр мэдэрсэн зүйлсээ л киногоороо гаргахыг хүссэн юм” хэмээжээ.
Тэр байгалийн гоо үзэсгэлэнг зураглахын тулд ургамал судлаач хөлсөлж, Пандора гаригийн ургамал нэг бүрийн хэлбэрийг нарийвчлан гаргуулсан нь түүний байгалийг хайрлах сэтгэлийг улам ч бадраасан аж. Камерон “Би одоо моддыг огт өөр нүдээр хардаг болсон. Киногоо хийж эхэлснээс хойш би ургамал хараад л “Ямар үзэсгэлэнтэй юм бэ” гэж уулга алддаг болсон. Би өмнө нь тэр сайхныг нь олж харж чаддаггүй байсан хэрэг” гэсэн байна.
Түүнчлэн Камерон хүмүүсийн хоорондын харилцаа холбоо ямар чухал болох талаар ч бүтээлдээ нарийвчлан тусгахаа ч мартсангүй. Үүнийгээ “Бид адилхан хэлтэй. Нэг л зарчмаар энэ эрхтэнээ ашиглан ярьдаг. Гэсэн атал хоорондоо үл ойлголцох явдал байгаа нь хачирхалтай гэдэг санааг би бүтээлээрээ гаргахыг зорьсон. Бид байгаль эхтэй холбогддогтой адил шижмээр өөр хоорондоо холбогддог гэдгийг харуулах гэж хичээсэн юм. Жүжигчин Зое Салдана “Аялгатай ярина гэдэг мэдэхгүй хэл сурахаас ч хэцүү юм” гэж хэлж байсан. Энэ хэлний бэрхшээл бидэнд хэрхэн түвэг удаж байгааг харуулах тод жишээ болох байх” хэмээн тайлбарлажээ.
Хэрэв та “Аватар”-ын үзсэн бол найруулагч Камерон энэ киногоо бүтээх гэж ямар уйгагүй хөдөлмөрлөснийг анзаарсан байх. Гэхдээ гайхах хэрэггүй. Энэ бол түүний бүхнийг төгс хийх гэж хичээдэг зангийн илрэл. Хэдийгээр түүний нягт нямбай ажиллагаа бүтээлээс нь ажиглагддаг ч, ямар тууштай, тэвчээртэй болохыг нь Опраг асуухаас өмнө хүмүүс төдийлэн мэддэггүй байсан. Тэр өдөржин зураг авалтын талбайд ажилладаг тухайгаа “Би өөрийгөө их зөөлөн найруулагч гэж боддог. Гэхдээ надтай хамтран ажилладаг хүмүүс юу гэж дүгнэдэг юм бол доо. Би өглөө шүршүүрт ороод л эрч хүчээр цэнэглэгдчихдэг. Би гүйж харайхад ч бэлэн болчихсон байдаг. Тэгээд л багийнхныхаа хамт ажилдаа гарна. Нэг л тэгж цэнэглэгдсэн бол тасралтгүй 16-18 цаг ажиллахаас буцдаггүй” гэж ярив.
Тэр Пандора ертөнцийг бүтээхийн тулд таван жил яг л ийм зарчмаар ажиллаж ирсэн тухайгаа “Аватар”-ыг хийж байх хугацаандаа би хагас өдрийн гахайн ханиаднаас болж алдсан. Хэдийгээр халуурч байсан ч маргааш нь шууд л ажилдаа орж байснаа тод санадаг юм” гэжээ.
Ажлын бус цагаар тэр дугуй унаж, далайн гүнд шумбадаг. Гэхдээ юу юунаас илүүтэй гэр бүлийнхэнтэйгээ хамт байх дуртайгаа “Хүүхдүүдтэйгээ хамт “Lego” тоглох л хамгийн сайхан байдаг юм. Охин минь бяцхан эрдэмтэн л гэсэн үг. Бид жижиг лаборатори, тоног төхөөрөмж хийж цагийг өнгөрөөдөг. Халуун ам бүлээрээ байхын сайхныг та мэдэх байлгүй дээ” гэж илэрхийлсэн.
“Аватар”-ын шүтэн бишрэгчид “Хоёрдугаар анги нь хэзээ гарах вэ” гэсэн асуултад хариу авахыг хүсдэг. Харин тэр “Хангалттай хөрөнгө мөнгө хуримтлуулсныхаа дараа л “Аватар”-ын үргэлжлэлийг хийж эхэлнэ дээ” хэмээн хариулав.
Кино ертөнцийн түүхэнд ердөө л таван кино тэрбум долларын ашиг олсон хэмээн тэмдэглүүлсэн байдаг. Тэдний хоёр нь Жеймс Камероны бүтээл. Тиймдээ ч түүний арга барил, сонирхдог зүйлс, намтар үзэгчдийн сонирхлыг эрхгүй татдаг тул Опра кино сонирхогчдын хүсэлтийг харгалзан хэд хэдэн асуулт тавьжээ.

-Та ямар кинонд дуртай вэ? -“The Wizard of Oz”. Би бүр жаахан байхаасаа л энэ кинонд дурладаг байсан. Тиймээс саяхан хүүхдүүдээ үзүүлсэн. Энэ киног 1939 онд хийсэн боловч түүнээс хойш төрсөн бүтээлүүд дунд сонирхлыг минь татсан кино ер гараагүй.
-“Аватар”-ын хоёрдугаар ангийн тухай сонирхуулаач. -Олон санаа толгойд ордог ч одоогоор наринй төлөвлөсөн зүйл алга. Бид нэгдүгээр ангийнхаа амжилтад дулдуйдан үзэгчдийг хуурахыг хүсэхгүй байна. Би зохиолоо ч бичиж эхлээгүй байгаа. Одоогоор толгойд минь киноны үргэлжлэлийн ерөнхий санаа гарчихсан, хэн үлдэж, хэн үрэгдэх нь тодорхой болчихсон байгаа ч энэ талаар тодорхой яриад хэрэггүй болов уу. Бүтээл болон төртлөө багагүй цаг хугацааг туулах учир.
-Хэдэн жилийн дараа “Аватар”-ын дараагийн анги үзэгчдийн хүртээл болох бол? -Бид дөрвөн жил гаруй ажиллаж байж “Аватар”-ыг бэлэн болгосон. Гэхдээ ийм кино хийх санаа түүнээс арван жилийн өмнө төрсөн байсан. Тэгэхээр 15 жил дуншсан байгаа биз. Бүр “Титаник”-аас ч өмнө “Аватар”-ыг хийх санаа надад төрсөн.
-Таны хоёр ч бүтээл тэрбум долларын орлого олсон. Гэхдээ тэд тэс өөр агуулга, утга санаатай. Гэхдээ Boxoffice-ийн амжилтыг эвдэхэд нөлөөлсөн нэг л хүчин зүйл “Аватар”, “Титаник”-ийн аль алинд байгаа байх. Тийм үү? -Сонирхолтой асуулт байна. Үнэндээ ийм асуулт тавина гэж огт төсөөлж байсангүй. Үүнийг би зөвхөн өөрөөсөө л асуудаг байлаа. Угтаа энэ хоёр кино хүн төрөлхтнийг аливаа асуудалд ухаалаг, бодолтой ханд гэсэн санааг өгүүлж буйгаараа нийтлэг. Харин орлогоороо тэргүүлж буйн хувьд үзэгчдэд төрүүлсэн сэтгэл хөдлөлөөр төстэй байж мэдэх юм. Цоо шинэ ертөнц дэх аялал ямар ч хүний сэтгэлийг хөдөлгөдөг. Харин “Аватар” ч тэр, “Титаник” ч тэр үйл явдал нь аялал дунд өрнөдөг шүү дээ. Жейк Пандора хэмээх мэдэхгүй гаригт аялдаг бол, Рөүз хөлөг онгоцонд сууж, тэндээ Жэк хэмээх залуутай танилцан, амьдралын цоо шинэ замд гарч байгаа.
Мөн ямар ч насны хүн үзэж болохуйц гэдэг нь бас нэг давуу тал байх. Энэ хоёр киноны аль алийг нь найман настай жаалхүү наян настай өвөөтэйгөө зэрэгцэж суугаад үзэх боломжтой.